ساختار، تعریفها، مبانی و ماهیت شرکتهای تجاری با شرکتهای مدنی کاملاٌ متفاوته و از نظر حقوقی هم حقوق مدنی وتجارت با هم تفاوت دارن. در قانون مدنی شرکت این طور تعریف شده:” شرکت عبارت است از اجتماع مالکین متعدد در شی واحد به نحوه اشاعه(انتشار).” این تعریف بیشتر شبیه تعریف مشارکته تا تعریف یک شرکت به عنوان قراردادی با قالب شکلی مشخص و معین. در قوانین بعدی ثبت، شرکتهای مدنی هم پیش بینی شده؛ بنابراین تفاوت شرکتهای مدنی با شرکتهای تجاری از جمله تفاوت دراختیاری و یا اجباری بودن مشارکت و یا امتزاج (ترکیبی) به شرح زیره:
۱ – شرکت مدنی میتونه اختیاری باشه، مثل اجتماع حقوق مالکین در یک قرارداد و یا حتی میتونه اجباری باشه، در حالیکه شرکت تجاری کاملاٌ اختیاریه و مبتنی بر قرارداد بین اشخاصه.
۲ – در شرکت تجاری معمولاٌ هرگونه اقدام با نظر اکثریت انجام میشه و عدهای از شرکا میتونن تصمیماتی بگیرن که برای بقیۀ شرکا هم معتبره، اما در شرکتهای مدنی نظر همۀ شرکا در تمامی موارد ملاک انجام پذیریه، و اقلیت یا اکثریت نمی تونن به جای شرکای دیگه تصمیم گیری کنن.
۳ – در شرکتهای مدنی، نحوۀ ادارۀ اموال مشترک تابع شرایط مقرر بین شرکا خواهد بود و در خصوص مشارکت اجباری هم تصمیمات با اخذ نظر به اتفاق آرا شرکاست، اما در قانون تجارت، در این زمینه برای هریک از انواع شرکتهای تجاری، مقررات خاص خودشون پیش بینی شده است .
۴ – رابطۀ بین اموال و آوردۀ شرکت در شرکتهای مدنی با شرکت تجاری متفاوته، به طوریکه در شرکت تجاری بعد از تشکیل شرکت، شرکا نسبت به آوردۀ خود حق عینی نداشته (مستقیماٌ به اموالی که در شرکت دارن دسترسی ندارن) و فقط به اندازۀ آورده در سرمایۀ شرکت سهیمند.
۵ – هدف از ایجاد شرکت تجاری کسب سود و تقسیم اون بین شرکاست در حالیکه هدف شرکت مدنی همواره کسب سود نیست.
۶ – شرکت تجاری مشمول مقررات ورشکستگیه، ولی شرکت مدنی مشمول این قانون نمیشه.
شرکت تجاری و بنگاه اقتصادی
مفهوم شرکت تجاری با بنگاه اقتصادی کاملا متفاوته. در علم اقتصاد بنگاه اقتصادی به مجموعهای از عوامل تولید گفته میشه که تحت اقتدار یک شخص (کارفرما، صاحبکار، کارآفرین اقتصادی) و با هدف بدست آوردن سود، کالایی رو تولید میکنن یا خدماتی رو ارائه میکنن. بنگاه اقتصادی ممکنه شخصیت حقوقی نداشته باشه. مالک بنگاه اقتصادی میتونه یک شخص حقیقی و یا حقوقی باشه، و موضوع اون میتونه تجاری یا غیرتجاری باشه. بنگاه تجاری اگر در قالب شرکت تجاری ثبت نشه، شخصیت حقوقی نداره. بنگاههایی که در قالب شرکت فعالیت میکنن، میتونن مسئولیت خودشون رو محدود کنن. در مواقعی که صاحب بنگاه یک نفره و امکان تشکیل شرکت در قالبهای مرسوم رو نداره، قوانین بسیاری از کشورها از جمله فرانسه این اجازه رو میده که اون شخص شرکتی با عنوان بنگاه اقتصادی تک شخص و با مسئولیت محدود تشکیل بده، تا همۀ بنگاههای اقتصادی بتونن به صورت شخصیت حقوقی فعالیت کنند.